Is geloven voor domme mensen?

Is geloven voor domme mensen? Opmerkingen van die strekking worden anno 2019 volop het internet op geslingerd, ook op onze Facebook-pagina. Atheïsme wordt gepredikt als de enige logische levensovertuiging. Maar is geloven werkelijk alleen een bezigheid voor minder intelligente mensen? Predikant en auteur Adrian Verbree betwijfelt dat en schreef er de onderstaande column over.

Geloven in de God van de Bijbel, hoe dom moet je daarvoor zijn? Stel dat je een IQ-test zou kunnen ontwerpen die nauwkeurig aangeeft waar de kritische bovengrens ligt. Tot een IQ van, laten we zeggen, 150 blijkt dan geloof voor te komen, maar voorbij die intelligentiegrens wordt geen geloof meer aangetroffen. Zou zoiets kunnen?

Nee.

Voor domme mensen?

Waarom dergelijke onzin dan opgeschreven? Omdat religie -geloven- nog te vaak wordt afgedaan als iets voor domme mensen. Ook christenen kunnen zich afvragen: Neem ik door te geloven mijn verstand, ja mezelf wel serieus? Op zulke momenten is het goed opnieuw vast te stellen dat het antwoord op de vraag ‘wel of niet geloven’, niets met meer of minder intelligent zijn te maken heeft.

Om dezelfde kwestie ook nog even vanuit een andere hoek te bekijken: ooit las ik in een Australisch blad een opmerking van een vrouw die een griezelig IQ van ver boven de tweehonderd had. Of ze zelf iets geloofde, stond er niet bij. Wél zei ze over de evolutietheorie, die ons bijna steevast als het resultaat van een indrukwekkend staaltje menselijk denkvermogen wordt verkocht: “Als de evolutietheorie naar voren zou zijn geschoven vanuit één of andere religie, zou geen zichzelf respecterend wetenschapper deze theorie ook maar een blik hebben willen waardig keuren.”

Touche!

Lees ook: Geloven met je verstand?

Wonderkind

Het was al snel duidelijk dat hij een wonderkind was. Het maakte niet uit wat zijn vader hem voorschotelde: klassieke talen, wis- en natuurkunde, zijn zoon verwerkte het sneller dan hij het kon aanreiken. Al snel ging de jongen zijn eigen weg, waarop vader hem niet meer kon volgen. Tot op vandaag werken we met zijn bijna vierhonderd jaar oude formules. Of je het nu hebt over de barometer, over de hoofdwet van de hydraulica, de slaklijn in de wiskunde (wat dat ook moge zijn), het komt allemaal bij hem vandaan. Naar school is hij al die tijd nooit geweest. Zijn vader was belastinginner in Frankrijk, een beroep dat je ook toen al met grote bedragen in aanraking bracht. Het vergt heel wat rekenwerk om ’s lands schatkist te vullen…

Diepgelovig

De jonge Blaise Pascal, die op zijn zestiende de wiskunde al met een nieuwe stelling had verrijkt, besloot zijn zich suf rekenende vader te hulp te schieten. Hij bedacht, ontwierp en bouwde eigenhandig de eerste rekenmachine. Een ingenieus apparaat dat het perfect zou hebben gedaan, als men toen technisch in staat geweest zou zijn het mechanisme verfijnd genoeg uit te voeren. Dat was men niet. De jongen was zijn tijd te ver vooruit.

Zijn gezondheid was vanaf zijn achttiende slecht. Men zegt dat hij elke dag pijn leed. Blaise had altijd haast; hij voorvoelde dat hij niet lang zou leven, en wilde nog graag zoveel doen. Zijn jaartallen 1623-1662 hebben hem gelijk gegeven. Blaise Pascal was diepgelovig. Graag had hij een groot werk willen schrijven ter verdediging van het christelijk geloof. Na zijn dood vond men meer dan duizend briefjes en brieven met aantekeningen voor dit boek. Ze zijn in 1670 postuum uitgegeven en bekend geworden als Gedachten (Pensées).

Lees ook: Mijn favoriete argumenten tegen Gods bestaan

Niet van filosofen en geleerden…

Blaise Pascal was een genie dat geloofde. Zijn intelligentie bestempelt de meesten van ons tot intellectuele dwergen. Ook die zogenaamde slimmerds die zeggen dat je dom moet zijn om in de God Van de Bijbel te geloven. Belangrijker voor mij dan de duizend nagelaten gedachten, is één papiertje uit de nalatenschap van het genie Blaise Pascal. Het werd bij toeval ontdekt door een huisknecht, enkele dagen na Pascals dood. De knecht ruimde de kleren van de overledene op, en zag dat er iets zat verstopt in de voering van Pascals jas. Hij tornde de naad los en vond twee dingen: een stuk perkament, met daarin een stuk papier. Beide, perkament en papier, waren beschreven met dezelfde tekst uit 1654. De beginwoorden zijn:

Vuur
God van Abraham, God van Isaäk, God van Jacob, niet van filosofen en geleerden…
Zekerheid, zekerheid, besef, vreugde, vrede.
God van Christus
Uw God zal mijn God zijn,
Vergeten de wereld, en alles, behalve God.

1654. Acht jaar lang heeft dit wonderkind de moeite genomen, telkens wanneer hij van kleding wisselde, deze tekst los te tornen uit zijn oude plunje en hem in te naaien in zijn nieuwe.

Deze column is overgenomen met toestemming van uitgeverij Vuurbaak. Het verscheen eerder als hoofdstukje in het boekje ‘Lichtflitsen’.