Heeft het leven zin volgens de natuurkunde?

Of het leven zin heeft? Je verwacht niet meteen dat een natuurkundige daar een boek over schrijft. Maar de Amerikaan Brian Greene deed dat wel. Volgens Greene is religie een waardevolle manier is om onze plaats in het universum te beschrijven. Net als natuurwetenschap.

Green is directeur van het Center for Theoretical Physics van Columbia University. In een interview met The Guardian vertelt hij hoe hij als kind al bezig was met grote vragen zoals ‘waarom besta ik, hoe kom ik hier?’ Maar omdat hij al snel ontdekte dat niemand die vragen echt kon beantwoorden richtte hij zich maar op de context: ‘hoe ben ik hier gekomen, en hoe is het universum ontstaan?’ Vragen die hij via de natuurkunde probeert te beantwoorden.

Zinloos

De natuurkunde helpt ons, stelt Greene, om onze plek in de geschiedenis – tussen de oerknal en het vermoedelijke einde van het universum – te bepalen. Wat hem betreft werpt dat licht op onze zoektocht naar betekenis: er zijn geen absolute antwoorden, maar juist dat geeft ons de vrijheid om onszelf te ontwikkelen. Dat beschrijft hij in zijn boek Mind, Matter, and Our Search for Meaning in an Evolving Universe.

In die zoektocht naar betekenis ziet hij ook een rol voor religie. Volgens Greene stellen sommige collega’s van hem onterecht dat religie zinloos is omdat het geen objectieve, feitelijke antwoorden oplevert. ‘Veel anderen erkennen dat de waarde van religie ligt in de capaciteit om een gevoel van gemeenschap te creëren, om ons te laten zien dat we in een grotere context leven, en ons via rituelen te verbinden met onze voorouders.’ Dat levert volgens hem – subjectieve – voordelen op. Hij spreekt in zijn boek dan ook over de ‘majesty of religion’.

Zie hier bijvoorbeeld natuurkundige Ard Louis die reageert op de vraag of wetenschappelijke kennis niet iets heel anders is dan geloofskennis.

Wanorde

In het interview noemt hij ook de Tweede Hoofdwet van de thermodynamica. Die Tweede Hoofdwet stelt dat de totale hoeveelheid wanorde in het universum toeneemt. Maar, stelt Greene, dat sluit niet uit dat er plaatselijk orde ontstaat. Bij het ontstaan van sterren en planeten komt zoveel ‘wanorde’ vrij dat dit de ordelijke hemellichamen ruimschoots compenseert. En mensen breken de orde in voedsel af om onze lichamen te onderhouden, terwijl de totale hoeveelheid wanorde hierdoor inderdaad toeneemt.

Gevraagd naar het (natuurkundige) probleem dat hij graag zou willen oplossen antwoordt Greene ‘de aard van de tijd’. Die blijft vooralsnog ongrijpbaar voor de wetenschap. Tijdreizen zou hij ook wel willen, maar dan vooral naar de toekomst, liefst heel ver weg: ‘Dan kan ik lezen wat er daarvoor gebeurd is.’

Bron: The Guardian

Meer lezen? Lees bijvoorbeeld ook “Waarom bestaat de kosmos?” of “Is het leven zinvoller als je gelooft?”