Geschreven door Gertjan Bijzet / 

6 april 2018 / 

Is het leven toeval of bedoeld?

We hebben, dankzij de wetenschap, steeds meer zicht gekregen op de wijze waarop ons universum ontstaan is. Daardoor kunnen we steeds beter ontrafelen hoe leven op aarde ontstaan is. Toch veroorzaakt dat ook een probleem. Als ons universum – en dus ook wij mensen – het resultaat is van een perfecte, maar kwetsbare samenloop van omstandigheden, hoe verklaar je dat dan? Er had immers maar íets anders moeten lopen, of het leven op aarde was er niet geweest. Over dit vraagstuk verscheen onlangs het boek ‘Naar alle onwaarschijnlijkheid’ van Klaas Landsman.

Landsman is hoogleraar mathematische fysica aan de Radboud Universiteit. In een interview met Scientias zegt hij: “We hebben te maken met een lange geschiedenis die uitmondt in stervorming, planeetvorming en het ontstaan van leven. Dat alles had niet gekund als het een klein beetje anders was gelopen.” Dit vraagstuk wordt ook wel aangeduid met de term ‘finetuning for life‘. Het komt erop neer dat de natuurwetten en processen die leven mogelijk maken, precies zo op elkaar lijken te zijn afgestemd dát er leven mogelijk is. Maar hoe verklaar je die perfecte samenwerking?

Wat denk jij? Hoe verklaar je de perfecte omstandigheden waaronder het leven ontstaan is?

Schepper of multiversum?

Op dit moment zijn voor dit vraagstuk pakweg twee oplossingen in omloop. De eerste oplossing gaat uit van een schepper. Een hogere macht die als doel had het mooi op ons afgestemde universum te maken. De tweede oplossing verklaart de ‘perfecte kosmos’ door uit te gaan van meerdere universa, met elk hun eigen natuurwetten. Deze multiversum-theorie stelt dat, als er talloze universa zijn, het niet meer dan logisch is dat er daar eentje tussenzit met de perfecte omstandigheden voor het ontstaan van leven. Het universum waarin wij leven is dan niet op ons afgestemd, maar wij zijn hier omdat het kan.

Misschien vraag jij je ook wel af: Heeft het leven zin?

“Het had weinig gescheeld of het universum was níét geschikt voor het ontstaan van leven”

Ontstaan van leven

Hoogleraar mathematische fysica Klaas Landsman is niet enthousiast over de multiversum-theorie. Evenmin over het idee dat een schepper aan de basis van alle leven staat.

Hoewel deze oplossingen het finetuning-vraagstuk lijken op te lossen, is Landsman over geen van beide enthousiast. Over het multiversum zegt hij: “Aanhangers van deze theorie stellen dat de omstandigheden in ons universum te toevallig zijn om onverklaard te blijven. En vervolgens stellen ze dat het multiversum deze omstandigheden kan verklaren. Maar dat is een cirkelredenering.” Bij het bestaan van een schepper heeft Landsman vergelijkbare bedenkingen. “Gelovigen stellen dat het universum heel bijzonder is. Ze suggereren daarmee dat er een doel en schepper is.” Wat volgens Landsman tegen deze theorie pleit, is dat het weinig had gescheeld of het universum was níét geschikt voor het ontstaan van leven.

Lees ook: Waarom bestaat de kosmos? 

Knoppen waaraan gedraaid kan worden

Als alternatief voor beide theorieën wijst Landsman naar Einstein. “Hij veronderstelde dat er maar één mogelijk heelal is, dat gebaseerd is op wiskunde die wij nog niet kennen. Kortom, het is dit of anders niks.” Einsteins stelling lag in het verlengde van oudere veronderstellingen van de 17e-eeuwse filosoof Spinoza. “Hij stelde dat ons bestaan geen doel heeft, door niemand gewild is en toch de enige mogelijkheid is”, aldus Landsman. Hij vindt dit een standpunt om serieus te overwegen. “Finetuning veronderstelt dat er iets af te stemmen valt. Dat er knoppen zijn waaraan gedraaid kan worden. Maar als dat niet kan – als ons heelal de enige mogelijkheid is – bestaat ook het probleem niet.”

(Bron en meer lezen: Scientias)

Gertjan Bijzet

Gertjan Bijzet stond als eerste webredacteur aan de wieg van De Grote Vragen. Na zijn studie Journalistiek werkte hij als journalist en communicatieadviseur voor verschillende organisaties. Momenteel is hij tekstschrijver bij een communicatiebureau uit Gouda en daarnaast zelfstandig tekstschrijver.

Nu jij!

Wat denk jij? Reageer hieronder!

  1. Paulien Linthorst 8 januari 2019 at 02:45 - Reply

    Hoeveel had het gescheeld of het heelal of meer niet of wel had bestaan?
    Gelooft u dat er een hogere macht achter zit?

  2. Jos Heylen 29 januari 2019 at 17:46 - Reply

    Eten, niet gegeten worden en voortplanten dat zijn de drie pijlers van het leven van alles. Wij zijn ook maar een gewoon diertje . Er is geen enkel dier dat niet iets kan wat wij mensen niet kunnen. En ons ons intellect dan? Dat is gemakkelijk als je zelf bepaalt wat intellect is. Wat is intellect meer dan bv kunnen vliegen?
    Laat ons toch niet hoog van de toren blazen voor dat toevallige momentje in de eeuwigheid dat we er zijn.

    • Martine 22 juli 2019 at 10:35 - Reply

      Helder inzicht, ik deel jou mening

      • Jeroen 1 december 2021 at 16:51 - Reply

        Beste Hr,
        Ik geloof zeker dat wij nietige mensen slechts 1 van de miljarden interlectuele wezens in het h Universum zijn die allen deel uitmaken van enorm collectief dat zich bezighoudt met het vergaren van
        “kennis”. Ik weet niet of u er ooit bij stil heeft gestaan dat wij mensen eigenlijk doen op deze wereld en dat is constant keuzes maken. De hele dag door maken wij keuzes die ons in een bepaalde situatie doen belanden waar wij dan weer een keuze moeten maken als antwoord op die situatie. Er zijn ontelbare keuzes mogelijk die genomen kunnen worden waardoor we weer in een andere situatie komen enzo voort. Een Multiversum acht ik dus wel mogelijk want die verteld het verhaal achter elke keuze die we de hele dag door maken. Ik geloof zeker dat er een hogere intelligentere macht hier de controle over heeft een macht die wij met ons begrensde hersenen niet zullen kunnen begrijpen. Onze hersenen hier zijn enkel begrensd op het leven hier op aarde dus wat er verder in het heelal gebeurt vatten onze hersenen gewoon niet. Als wij overleiden zal alles in 1 klap duidelijk worden. Denk aan de film Avatar. Alleen het geheim van het leven wordt ons niet verklapt om de doodsimprle reden dat als wij mensen dat zouden weten zou iedereen waarbij het een beetje tegenzit zelfmoord plegen en dat is niet de bedoeling vandaar dat elk levend wezen de dood vreest. Er is een definitie over het Universum en die luidt dat het Universum”niets” verspilt. Als wij zo dood zouden gaan zonder dat er iets is gedaan zonder alle kennis die een persoon opdoet is zijn of haar leven is dat verspilling. Er is volgens mij dus zeker wel een plan achter ons leven hier. Heeftt u zich wel eens de overeenkomsten van ons leven en het verloop van het leven van het Universum bekeken. Ik heb ervaren dat toen ik nog een klein kind was alles enorm interessant was maar dat gebeurtenissen ook veel intenser overkwamen en dat de tijd in de loop van mijn leven steeds sneller gaat en nog versnelt. Dagen maanden jaren vliegen voorbij evenals steeds sneller uitdijen van het Universum. Ik ben nu tegen de 50 jaar oud en filosofeer hier al sinds mijn kinderjaren over omdat ik tot nu toe over het algemeen een ellendig leven heb gehad. Dit zijn mijn ideeën grotendeels. Mvg Jeroen

  3. kusters 12 mei 2019 at 23:22 - Reply

    1tegen gaan stijging zeesiegel 2beplanting 3bebossing die 3 zijn uittevoeren maar geef ik mijn idee pijs komt het in verkeerde handen en gebeurt er niets

  4. Cor Koene 12 september 2019 at 00:19 - Reply

    We zijn in primitieve vorm pakweg 100.000 jaar geleden ontstaan en over 1000 jaar hebben we ons zelf uitgeroeid.

    • Guus 21 december 2019 at 12:09 - Reply

      Zullen we er maar meteen mee stoppen? :-)

  5. Tomas 1 oktober 2019 at 13:56 - Reply

    Of het leven toeval is of niet, dat is een vraag die wij niet in onze leven-span beantwoord zullen gaan krijgen. Alle antwoorden die wel komen, gaan dan gauw op science fiction lijken, waaronder zelfs religieuze antwoorden. Religie en wetenschap zal ons daarbij even niet gaan helpen. Religie staat daarbij zelfs op een laag pitje, want wetenschap is op dit moment veel meer bewijs aan het vinden, dan religie.

    Voor mij, in mijn ogen, is het leven er nou eenmaal. Niets heeft mij een aanleiding gegeven om iemand of iets dankbaarheid te moeten tonen. Wel blijf ik overdondert dat ik onderdeel uitmaak van dat leven. Maar ik accepteer het en ik ben niet van plan om mezelf in gekke bochten te gaan wringen om een antwoord te hebben. Die is er niet. Het is nou eenmaal zo. Wie weet komen we ooit iets verder. Dat zie ik dan wel.

    Natuurkundig zie ik wel iets gebeuren. En dat is dat het leven de tijd krijgt. Wij zijn aan het uitproberen. We zijn in oorlog met andere levensvormen, dieren of mensen en ik zie dat er een natuurkundige doel is. Het lijkt wel bijna de bedoeling dat het leven de tijd en kans krijgt om elkaar uit te dagen. Juist hierdoor kunnen hogere levensvormen uit voortkomen. De sterkere winnen het van de zwakken, totdat er weer een nieuwe sterkere opdaagt. Wie zegt dat wij de laatste levensvorm zijn die in controle is? Wat als er over 10.000 jaar een ‘evolutie’ van ons ontstaat? Iets wat wij nu in het dierenrijk ook zien gebeuren. En wij bewijzen hebben over het verleden. ( Om een steeds betere levensvorm te zijn, moeten we onze zwakheden kennen. En hoe test je dat uit? Door te verliezen. En door te winnen. De mens zoals wij het kennen, is zeker geen eindpunt of boegbeeld van het ‘leven’, al denken we dat soms wel. We blijven doorgaan, maar we zijn maar een heel kleine onzichtbaar stipje.

    Ook als de mensheid zichzelf uitroeit, en er nog andere levensvormen zijn, zullen die het van ons overnemen. “Trial and error” zoals ik het wel eens zeg. Wij zijn niet het middelpunt. Onze planeet, geloof ik, ook niet. Het leven zelf is wel aan het groeien. Dat onzichtbaar stipje, zoals wij nu zijn, zal een misschien een groter stipje zijn over een miljoen jaar, ver weg van deze planeet. Geen idee.

  6. Marc 22 oktober 2019 at 08:41 - Reply

    Als we veronderstellen dat er maan één mogelijk heelal is, dan is het loterij-aspect mijns inziens nog niet weggenomen. Het blijft nog steeds wonderlijk dat het enig mogelijke heelal binnen heel kleine marges geschikt is voor leven zoals wij dat kennen.

    Ik zie nog niet in waarom het idee van een multiversum een cirkelredenering is, behalve dat een bijzondere gebeurtenis -de finetuning in het heelal- wordt verklaard met een andere bijzondere gebeurtenis, namelijk het ontstaan van een multiversum. Is dit wat Klaas Landsman bedoelt met een cirkelredenering?

    Volgens mij is het echte probleem met het multiversum dat de bewering niet door waarneming of experiment kan worden weerlegd. Althans, niet op dit moment.

    Het kan ook zijn dat we de verkeerde vraag stellen. Om een voorbeeld te geven: Mensen hebben benen die precies lang genoeg zijn. Hierdoor reiken de voeten precies tot de grond. Is dit toeval? Is het een intelligent ontwerp? Of stellen we de verkeerde vraag?

  7. Guus 21 december 2019 at 11:58 - Reply

    Alle bewijs is ver te zoeken. Waarom zou je dan willen geloven dat alles zinloos is? Het is mentaal veel gezonder te geloven in een zinvol universum. Geloof in een zinvol universum is niet voorbehouden aan conservatieve geovigen met achterhaalde denkbeelden. Er is zelfs geen persoonlijke transcendente god voor nodig. Net zo min als een reli shopje uit andere culturen.

    Meer weten. http://www.jabaldeus.nl

  8. Viano 3 januari 2020 at 20:43 - Reply

    Het leven is pure entertainment, dat is hoe ik het zie. Liefde is vals en winnen is geen loser zijn. Geld is alles, ik sterf liever rijk dan arm. Materiële schade is pijnlijker dan lichamelijke letsels die zijn opgelopen. Ik leef van dag tot dag en ik ben er klaar mee tot het mijn beurt is om te gaan. Ik weet genoeg, ik heb gevoeld, gezien, gehoord, geleefd maar waarom leef ik tegen mijn goesting? Er zijn heel veel mensen die ik aanschouw als mijn HERO’S zoals artiesten, kunstenaars waar ik naar opkijk. Voor mij zijn die mensen wel belangrijk voor de community in de maatschappij van deze tijd. Diversiteit is enorm toegenomen dat ik me ongemakkelijk voel omdat mijn ras en mijn mede landgenoten ook gevaarlijk en vals kunnen zijn. Er is te veel concurrentie en het werkleven om rond te komen met 1600 euro per maand waar je een empire mee moet opbouwen als individu, vind ik zwaar om de realiteit te negeren. Persoonlijk stelt mijn lichaam niets voor maar wel voor de maatschappij die mee opbrengt. Ik sterf liever in combat in uniform dan aangereden worden zoals ik twee vrienden heb gekend. Waarom maak ik geen einde voor mezelf?. Ik bezit een soort verdedigingsmechanisme dat mij doet denken om er niet op in te gaan. En graag zou ik de trein langs de voorkant nemen maar ik ben gewoon teleurgesteld in alles en iedereen.

  9. Hans 3 april 2020 at 15:57 - Reply

    Alles wordt geregeld. Hoe je dat kan achterhalen? In dit Universum worden gedachten als ‘drive’ gebruikt. Gedachten? Jawel … Of ken jij iemand die één gedachte kan maken? Daarmee bedoelen we de procedure natuurlijk. Of zijn er zoveel zotten die zich aan het piekeren zetten om het daarna niet meer uit te kunnen zetten? En een geheugen heb ook niet. Het heeft er wel van weg, maar het is helemaal niet zo exact als die van de computer. Het is een ander systeem. Neem dan nog de harmonie van de natuur en combineer deze met mensenlevens, dan zie je dat er een groot verschil is tussen menselijke harmonie(als je die al te zien krijgt)en de harmonie van het geheel. Gezien? Combineer deze drie gegevens… Gedachten die je worden gestuurd en die vastliggen op een soort sporen en waarop je dus voorwaarts en achterwaarts kan kijken, en dat lijkt op je geheugen. Ga nu op de juiste manier met deze gedachten om en dan kom je in harmonie met het geheel… Gewoon gedachten leren gebruiken.

  10. Marcel Thonen 27 augustus 2020 at 09:47 - Reply

    De vraag of het leven zinvol is, kun je zelf beantwoorden. Simpel…..we worden geboren om enige jaren later weer te sterven. Dat is een feit, niemand ontkomt eraan. Vraag is alleen, “wat doe je met je leven gedurende de tijd die je hebt op deze mooie wereld” , waar er ontelbare van zijn, maar je niet naar toe kunt, of toch wel? Kijkend via de Hubble telescoop zien we dat het heelal meer is dan ” onze zon met zijn planeetjes erom heen”. Na dit leven is de kans groot dat je ergens anders weer opnieuw begint, maar dat kan dus alleen als je afscheid neemt van deze aarde en ja, doodgaan dus. Je wordt afgerekend op het leven dat je hier geleefd hebt. Dat is mijn theorie en is het onzin? Zou het niet weten, dat is het mooie van dit hele leven……niemand die het weet. dat is geloven in “iets”. Geloof je nergens in, dan heb je niets. Wat is het doel van jouw leven? Alleen jij kan je eigen vraag beantwoorden, niemand kan dat voor jou doen. “Hoop doet leven”, is een veel gehoord gezegde. Leef je leven hier, maar doe dat goed. Ik geloof dat je er uiteindelijk op afgerekend gaat worden. Als je een regel uit de bijbel haalt…………..”wie in mij geloofd heeft het eeuwige leven”, zal toch niet uit de duim gezogen zijn. Immers, we hebben Kerstmis…..Pasen, Goede vrijdag en Pinksteren en zou dit alles verzonnen zijn???
    We geloven allemaal op onze eigen manier, of helemaal niet.
    Aan jou / ons de keus en die krijg je maar een keer in het leven dat je leeft, op deze mooie planeet!

  11. Marcel Spekking 1 november 2021 at 23:01 - Reply

    de zin of doel van het leven is eenvoudig te verklaren nl er is in het begin leven op aarde ontstaan hoe? dat zijn ze nog aan het uitzoeken maar enkele theorieën daarover zijn zeer aannemelijk maar het alle eerste leven door micro organismen was al voorzien van een drift die al het huidige leven op aarde nog steeds bezit van het kleinste insect tot het grootste zoogdier van bacteriën, virussen, schimmels tot en met de mens!
    namelijk de voortplantingsdrift!! namelijk de steeds weer terug komende drang om voort te planten hoogst waarschijnlijk ontstaan door het leven zelf! bij de mens en andere zoogdieren spreken we over seksuele opwinding die we willen bevredigen als het enigszins mogelijk is. door deze voortplantingsdrift worden alle mensen gewenst of ongewenst geboren!! deze drift is er de oorzaak van dat jij en ieder ander bestaat! deze drift zorgt ervoor dat alle levende wezens bestaan! dit is omdat en nu kom ik bij mijn volgende antwoord op de vraag van velen, er moet in het allereerste begin van het leven en een belangrijke factor/ bewustzijn aanwezig zijn geweest en dat is namelijk dat er buiten het leven om op geen ene wijze, er geen enkele keuze of manier of een mogelijkheid is van een andere optie!!!!!! het is leven of niets! het leven bied alle opties/mogelijkheden op ieders eigen niveau natuurlijk zoals groei bewustzijn ontplooiing voortplanting, er toe doen( ook een belangrijke) dus bestaansbevestiging, voelen( zonder gevoel is een mens niet meer dan een robot) bewegen, ademen, werken, en zo kan ik nog wel een paar uur doorgaan maar ik kan onmogelijke alle mogelijkheden opsommen die het leven bied.
    zo nu weet iedereen waarom hij of zij er is en wat het leven wil namelijk voortbestaan! hoe jij je leven invult is aan jou maar één ding staat vast net zoals het leven al weet vanaf het allereerste bestaan ER IS GEEN ANDERE OPTIE!!!!!

  12. Marcel Spekking 2 november 2021 at 19:02 - Reply

    op de vraag of het leven voor ons is afgestemd het volgende wie wordt bedoelt met we? het leven? de mens? alle levende organismen?
    ik ben van mening dat de mens door evolutie is ontstaan uit het leven zoals ik eerder als vermelde en niet door een hogere macht.
    dit omdat de alleroudste op mens lijkende levensvormen gevonden zijn die gebruik maakten van werktuigen en al een vorm van communicatie bezaten 125. 000 jaar geleden leefden de alleroudste op mens lijkende resten die gevonden zijn zijn ongeveer 4 miljoen jaar oud.
    het christendom het bekende geloof is slechts 2000 jaar oud en ruim 600 jaar na christus kwam het huidige en grootste geloof de Islam pas te sprake.
    dit betekend dat voordat er enige sprake was van religie de mens al miljoenen jaren rondliep op deze aarde zonder dat er sprake was van welke god dan ook!!
    uit de gevonden menselijke resten uit de oudheid blijkt onweerlegbaar het bewijs dat wij mens ontzettend aan het veranderen zijn (evolueren) wij passen ons aan aan de veranderende omstandigheden wel of niet door de mens gecreëerd . ook alle dieren, bomen en planten veranderen door de veranderende omstandigheden zoals het opwarmen van de aarde het wel of niet veranderende eetpatroon de beschikbaarheid van voedsel enz.
    Naar gelang de verandering in de voorziening van alle fundamentele (primaire) behoeften veranderen diegene die daarvan afhankelijk zijn mee en daardoor ontstaan veranderingen in het aanpassingsvermogen zowel mentaal al fysiek .
    de oermens was geheel bedekt met haar, dit is nu nog steeds het geval maar zoals iedereen dit wel weet is dit door de tijd en de veranderingen zoals het dragen van kleding en bescherming tegen weersinvloeden steeds meer aan het afnemen, ons gebit is enorm veranderd sindsdien onze schedel is veranderd eigenlijk is alles veranderd omdat wij nu heel andere omstandigheden kennen als destijds, wel is ons staartbotje een recidive van weleer nog steeds aanwezig.
    laat ik teug komen op de eerste vraag is het leven voor ons afgestemd? mijns inzien zijn wij en alle levensvormen een gevolg van het het ontstaan van het leven voorzien van voortplantingsorganen en een bijbehorende drift anders hebben we er nog niets aan! want als er geen leven meer is is er NIETS!!! en dat weet de natuur donders goed vandaar dat alle levensvormen zich kunnen en willen voortplanten>

  13. Marcel Spekking 6 november 2021 at 18:18 - Reply

    als laatste reactie wil ik iedereen nog vertellen over onszelf over wie we zijn!
    wat maakt dat ik mij ben en jij _ jij bent is ons vermogen om waar te nemen ons bewustzijn wel hebben we allemaal onze eigen gedachten die weer ons eigen gevoel geven maar ons bewustzijn is de kern van ons allemaal.
    iedereen heeft gedachten iedereen heeft gevoel iedereen heeft zijn eigen lichaam en zijn eigen unieke DNA daarmee verschillen we al van elkaar maar ons bewustzijn maakt dat IK werkelijk van JOU verschil!
    ons lichaam onze gedachten en DNA vergaan naar verloop van tijd, ons bewustzijn niet! ons bewustzijn gaat over in nieuw leven met een nieuw lichaam, nieuwe gedachten en ander DNA, dat maakt dat de meesten van ons wel eens iets voelen of herkennen dat ze onmogelijk uit dit het hier en nu wie we nu zijn kunnen ervaren.
    dus het leven heeft iets voor ons in weggelegd nl. dat ze niet echt ophoud om te bestaan want zoals ik al in mijn andere reacties heb aangegeven is er buiten het leven om verder niets!!! maar omdat er van alles is de aarde (en als je de aarde vanuit de juiste ogen bekijkt is dit het paradijs de aarde heeft alles wat het leven nodig heeft de aarde is immens mooi) het heelal het universum dus alles is er al! daarom blijft het leven voortbestaan al heel veel miljoenen jaren lang is het leven gaande en zal nog miljoenen jaren voortbestaan en misschien komt ooit het niets maar dan is er ook daad werkelijk niets meer!!!!!

  14. . En daar zijn vele soorten in allen met eigen 11 december 2021 at 17:20 - Reply

    ik denk dat het leven en alles wat is voortkomt uit een Energie. Een energiie met en geweldige potentie inzich tot het voortgaan., Infeite kun je zeggen dat is de Bron van alles. Maar wat het heeft aangezet tot werking … dat is niet te achterhalen is mijn denken . Die bron is gaan werken en heeft zich op een gegeven moment doen splitsen in onnoemelijke hoeveelheid deeltje allen geladen met bepallde eigenschappen binnen de vele ontstane groepsverzamelingen door onderlinge aantrek en afstoot energie. Die verzamelingen hebben zich verdicht en zich geordend waardoor er zonnen zijngevormd en vele verdichtingen die je als planeten aanduid of hemellichamen. Maar ook vanuit die Bron, een enorme hoeveelheid energie deeltje met inzich die een enorme drang hebben om ook te willen uitten naar een zelfstandigheid. Al die energie deeltjes kun je leven noemen allen met inzich de eigenschap zich te willen everruimen naar ….. . evenals die oorsponkelijk Bron dat ook deed en zich ging splitsen. Die energiedeeltjes (levensenergie) dat is het begin van de mensheid. Door vele evolutie pierioden gegaan zijnde tot dat wat nu de mens is. Ik zie de mens als zijnde die levensenergiedeeltjes met inzich die drang tot meer te komen (ontwikkeling) dat is de ziel (levensenergie) van de mens … en die heeft zich in zoals we nu kunnen zien zich omkleed (belichaamd) . Wat ook vele perioden van duizenden zo niet miljoenen jaren evolutie heeft gekost. Alles heeft tot doel om die levensenergie (zielen) zich te kunnen laten ontwikken tot voor ons nog ongekende hoogtes en bewustzijn. Dus het lichaam is niets anders dan een middel om dat te kunnen doen. Immelds hebben we het bewustzijn van het ‘zijn’ bereikt maar tasten nog naar de zin van dit alles .. maar ook dat komt goed al zal het ook nog wel vele duizenden jaren kosten om daariets van te kunnen begrijpen. Samenfevat. de mens is energie(leven) op weg naar ….. het lichamlijke is enkel een hulpmiddel wat los gelaten wordt … zodat de ziel (leven) verder kan gaan .,… hetzij door nogmaals te leven en zich vele zaken en gevoels en te doorgaan en ja zowel de vaderlijk als wel de moederlijke gevoels te ervaren. Dit door na een verloop van een antal levens over te gaan naar het andere. Het bewijs daarvan is infeite wat wij nu noemen de die zich gender noemen omdat het ene gevoel nog te veel aanwezig is in hun ziel wat nog tijd (aantal levens) vergt omdat weg te laten zakken. Immers geen enkel mens is 100% vader of 100% moeder. En het vader en moederscahp is nodig voor verzekeren van een voortgaande evo;lutie van de mensheid envoor het opdoen van Vader en/of Moeder-liefde dit om te kunnen komen tot uiteindelijk een universele liefde voor al het leven. Dit alles even kort samengevat.
    groet,
    jan.

  15. Hans van Wingerden 29 juli 2022 at 00:36 - Reply

    De schepping is te toevallig om toevallig te kunnen zijn. De verstandelijke mens zoekt concepten om daar onderuit te komen. Op zichzelf maakt niet veel uit voor alles wat geleid wordt. Het verstand van de mens die in de illusie van het aardse bestaan gelooft, zorgt voor een onbewuste staat, waarin alleen de menselijke personificatie centraal staat. Ga lekker door in je onbewustheid, de waarheid is al langer dan 5000 jaar oud!

  16. Niels van Erp 10 november 2022 at 22:46 - Reply

    Mens kan met zijn idee over alles fantaseren, we weten niks van het heelal zijn allemaal veronderstelling van wat we kunnen waarnemen en dat interpreteren, maar is dat dan ook waar?
    Stel, het heelal is een klein onderdeel van een ander organisme of …..,……. , Verzin het maar?
    Want kan de mens zo goed iets verzinnen maar de werkelijke waardheid………….. Blijf voorals nog een geheim.

    We kunnen beredeneren wat we willen, maar naar mijn mening weten we eigenlijk maar kleine fractie van het geheel, en dan is dat wat we weten dan ook echt zo?

  17. ronny 16 januari 2023 at 12:16 - Reply

    de aarde is gewoon ontstaan en het leven is per toeval onstaan door de meteoriet, daar in de meteoriet waar een leven oganisme in zat is pet toeval op arde gevallen, als deze meteoriet niet op aarde gevallen was, was er ook geen leven op aarde

  18. Ketels Filip 20 maart 2023 at 23:08 - Reply

    Hallo iedereen, laat mij even bezinnen…
    We kunnen blijven bakkeleien of levend worden op puur toeval berust of door enige al dan niet bewuste druk of sturing tot stand is gekomen? En is alles dan een bewust vooropgezet plan geweest of niet?

    Misschien is het leven zomaar ontstaan omdat de nodige ingrediënten om materie om te bouwen tot levende organismen bij de vorming en verdere ontwikkeling van ons universum in voldoende mate er in aanwezig was.
    Als ik juist ben ingelicht waren er maar vier ingrediënten nodig om hier op aarde organismen zichzelf te laten ontwikkelen tot evoluerende autonoom functionerende entiteiten. Slechts vier stofjes of waren het moleculen, voor de ontwikkeling van alle organismen die autonoom zichzelf in stand kunnen houden over een wereldse zeer lange periode.
    Het is bekent dat het heelal overal uit dezelfde materie bestaat. Het heeft de kans gehad om dicht opeen samen te klitten en zich om te zetten in energie al is alles niet gescheiden in een keurige orde verlopen. Juist die wanorde zorgde misschien voor de gemende soep met veel verschillende toestanden. Dat maakte de kans op verbindingen die voor boeiende fenomenen kon zorgen toch enorm groot? Het ging immers niet alleen om onze eigen zandkorrel rond de zon maar om veel meer. Schijnbaar zijn de processen die in de ontstane sterren plaatsvonden ook van tel geweest om zo meer variatie te brengen in de soorten materie.

    Zou het niet zomaar kunnen dat het leven zomaar spontaan is ontstaan niet gewoon omdat het kon maar eerder omdat de gunstige omstandigheden die de stofjes deden samen klitten samenwerking bevorderend waren? Misschien was dat samenwerken wel de weg van de minste weerstand in dat eerdere levenloos proces en was die eerste samenwerking van stofjes lang voor de inkapseling en celvorming wel drukvermindering voor dat prille autonoom bestaan.

    Het is maar een gedachte;

    vriendelijke groetjes Filip