Robots als volgende stap in de evolutie?

In de (nabije) toekomst zullen we als mensen veel nauwer samenleven met robots. Een ontwikkeling die vele kansen biedt, maar die de mens ook een grote verantwoordelijkheid geeft. Chris Verhoeven is docent robotica aan de TU in Delft. Hij ziet robots als nieuwe dieren – als nieuwe stap in de evolutie. De mens ziet hij als schepper. Wij mensen geven robots hun gedrag. Maar wat betekent dat eigenlijk en wat zijn de gevolgen?

Ik zie robots als nieuwe dieren en daarmee een volgende stap in de evolutie. In mijn optiek zijn robots het resultaat van de ‘scheppende kracht’ waarover wij als mensen beschikken. Even los van de vraag of je gelooft dat we die scheppingskracht van God gekregen hebben, of niet. Robots zijn elektrische dieren. Elektroïden die, vanwege hun elektrische zenuwstelsel, sneller kunnen reageren op hun omgeving dan wij. En ook sneller zijn in hun bewegingen.

Lees ook: ‘Gelovigen moeten gaan nadenken over robotisering’

Docent robotica Chris Verhoeven (TU Delft) ziet robots als nieuwe dieren. Dat zei hij vorig jaar in een serie video’s van hogeschool Windesheim over leven in 2030.

Enorme invloed op hun omgeving

Dankzij de radiocommunicatie zijn robots ook ‘telepathisch’. Ze kunnen, via (draadloze) netwerken, wereldwijd informatie met elkaar delen. Op grond van alle informatie die zij binnenkrijgen, kunnen zij uitstekend voorspellen hoe mensen en dieren in hun omgeving zich zullen gaan gedragen. Omdat zij zelflerend zijn, kunnen robots soortgelijke ervaringen in het verleden meewegen.

Dit betekent dat robots de eerste technische systemen zijn die, met hun gedrag, een enorme invloed gaan hebben op hun omgeving. Ze zullen zich goed kunnen aanpassen, maar ook het gedrag van mens en dier beïnvloeden. Ze weten namelijk hoe ze dat moeten doen. Dat heeft niets met intelligentie te maken. Een robot kan bijvoorbeeld het denkniveau van een blindengeleidehond hebben. Het wordt dan een ‘betere hond’, die uitstekend kan voorspellen wat er in het verkeer gaat gebeuren. Dat kan hij, omdat hij precies de verkeersstromen kent, van andere honden heeft ‘gehoord’ dat er een hardrijdende, onoplettende automobilist aankomt en dat de bus aan de overkant van de straat vijf minuten vertraging heeft, zodat er geen haast is om over te steken.

Eigenaars van robotgedrag

Het gedrag van een robot is echter niet gebonden aan één en dezelfde robot. Dit ‘gedrag’ is software die opgeslagen kan zijn in de cloud. De eigenaar van de robothond is eigenlijk alleen maar eigenaar van dit in de cloud opgeslagen gedrag. De eigenaar kan aan iedere robothond in zijn omgeving dit gedrag geven.

Op vakantie hoeft de eigen robothond niet mee. Iedere robothond aan de andere kant van de wereld kan tijdelijk de ‘eigen’ hond worden, door ontvangst van het gedrag. Wij eigenaars worden eigenaars van robotgedrag; niet van robots. Ik schreef het al: de ‘eigen robot’ is eigenlijk alleen maar gedrag. Een combinatie van geprogrammeerde software en data – aangeleerde ‘kennis’ – opgeslagen in een cloud. Oftewel, iedere fysieke robot kan in onze eigen levenssfeer gehaald worden door hem het door ons gewenste gedrag te schenken. Zo bezien zouden wij robots – volledig of bij benadering – ons eigen gedrag kunnen geven.

Misschien ook interessant: Technologie als onze Verlosser?

In een Studium Generale van de TU Delft legt Chris Verhoeven uit hoe robots zich kunnen gaan verhouden tot mensen.

Zorgrobots of killer-robots

Dat geeft ons een grote verantwoordelijkheid. Als mens bezitten wij scheppende kracht en daarmee kunnen wij nieuwe dieren maken. Wij kunnen ze in onze levenssfeer halen en ze gedrag geven: het gedrag dat wij wensen, maar zelfs ons eigen gedrag. Wij kunnen robots de neiging tot het goede geven, maar ook de neiging tot het kwade. Versimpeld gezegd: wij kunnen zorgrobots maken, maar ook killer-robots. Aan ons de keus, maar aan ons ook de verantwoordelijkheid voor wat wij scheppen.

Dit artikel is gebaseerd op een opiniestuk dat eerder verscheen op de website Geloof & Wetenschap