robots

In onze samenleving wordt steeds meer werk gedaan door robots. Bijvoorbeeld in fabrieken en in de zorg. Robots kunnen veel werk efficiënter en beter doen dan mensen. Maar wat doen we wanneer robots fouten maken, zelfs met ernstige gevolgen? Kunnen we robots verantwoordelijk houden voor hun daden? Christine Boshuijzen-van Burken is onderzoeker op het gebied van technologie en ethiek en schreef een blog over dit vraagstuk.

Kunstmatige intelligentie en technologie krijgen een steeds grotere plek in ons leven. Denk aan de groeiende populariteit van ChatGPT. Maar... welke gevolgen heeft deze opmars van technologie? En hoe kunnen we een zinvol gesprek over technologie voeren, zonder onderbuikgevoelens maar juist gebaseerd op argumenten? Godsdienstsocioloog Cors Visser doet een poging.

Technologie heeft onze wereld enorm veranderd. Het is intussen overal. Maar hoe goed is technologie eigenlijk voor ons? Is het alleen maar hosanna, of kleven er ook nadelen aan al ons technologiegebruik? Techniek-filosoof Christine Boshuijzen van de Technische Universiteit Eindhoven vraagt zich af of we met technologie de wereld niet om zeep helpen.

Robots zijn nieuwe dieren, volgens Chris Verhoeven, docent robotica aan de TU-Delft. En wij mensen zijn hun schepper. Dat maakt robots een volgende stap in de evolutie, zegt hij. Met een grote verantwoordelijkheid voor de mens, want wij geven robots hun gedrag. Maar wat betekent dat eigenlijk?

Zelfrijdende auto’s komen eraan. Op steeds meer plekken worden autonoom rijdende auto’s getest, ook op de openbare weg. Dat brengt vraagstukken met zich mee. Bijvoorbeeld, wie is er verantwoordelijk bij (ernstige) ongelukken? De fabrikant? De inzittende(n)? Of toch de programmeur, omdat hij/zij tenslotte het ‘keuzegedrag’ van de auto bepaalt?

Al na twee dagen werken op non-actief gezet worden, komt bij mensen wel eens voor. Bij robots - die vaak sneller en preciezer werken dan mensen - is dat uitzonderlijker. Toch overkwam het Flippy, een robot die gebouwd is om hamburgers te grillen. Flippy deed z’n werk zo goed dat zijn menselijke collega’s het tempo niet konden bijbenen.

Het idee dat iemand letterlijk weet wat jij denkt... dat vinden we niet wat. Toch zijn er volop ontwikkelingen op dit terrein. Een onderzoeksteam van de Carnegie Mellon University in Amerika ontwikkelt namelijk kunstmatige intelligentie die gedachten kan lezen. De methode die de onderzoekers gebruiken, is gebaseerd op hersenscans.

Hoe houden we controle over digitale systemen die slimmer kunnen worden dan de mens? De mogelijkheden van kunstmatige intelligentie zijn gigantisch. Maar er zijn ook risico’s. Wat als een superintelligent systeem tot de conclusie komt dat de mens maar een hinderlijk obstakel is?

Kunnen robots invloed hebben op onze keuze om wel of niet te liegen? Je zou het wel denken als je afgaat op de promotiestudie van een onderzoekster aan de Tilburg University. Kinderen liegen makkelijker tegen robots en virtuele wezens dan tegen mensen, toonde promovenda Mariana Serras Pereira aan.

Hoe kunnen we robots een zachtere bouw en structuur geven, zonder dat ze minder sterk worden? Met die vraag houdt een onderzoeksteam van de University of Colorado zich bezig. Vorige week donderdag presenteerden ze nieuwe, flexibele, bewegende robot-onderdelen die als ‘spieren’ voor zachtere robots kunnen dienen. Dat schrijft Discover Magazine.

Technologische ontwikkelingen van robotica, nanotechnologie en human enhancement gaan snel. Er zit zo veel aan vast, dat we ons flink zouden moeten bezinnen en er een breed maatschappelijk debat over zouden moeten voeren. Waarom is dat debat er niet, vraagt filosofe Sofie Messeman zich af.

In 2030 zijn 800 miljoen mensen hun baan kwijtgeraakt. Dat wil zeggen, zijn hun werkzaamheden overgenomen door robots. Dat staat in een recent rapport van onderzoekers van McKinsey. Het zou sowieso gaan om een derde van de beroepsbevolking van de VS en Duitsland. Voor Nederland betekent dat eveneens een reusachtig arbeidsmarktprobleem.