Vreemdgaan: ben jij sterk of ga je voor de bijl?
Komende zaterdag trouwt de Britse prins Harry met ‘zijn’ Meghan. Dat vinden wij een mooie gelegenheid om het eens een week lang over liefde, relaties en seks te hebben. En dan ook over de rafelrandjes. Vreemdgaan, bijvoorbeeld. Want waarom gaan we eigenlijk vreemd en hoe kunnen we die valkuil ontwijken? Relatietherapeut Ferdinand Bijzet geeft advies.
Hé schat, ik mis je!
Vreemdgaan. We lijken het allemaal af te keuren en toch kom ik het als relatietherapeut veel tegen. Niet zo raar, zeg je misschien. Tv-programma’s als Temptation Island laten immers zien hoe makkelijk mensen zich laten verleiden? Daarop kun je reageren met de opmerking dat de deelnemers aan Temptation Island zelden een stabiele relatie hebben. Zou dat verschil maken? Zo ja, dan zou de kans kleiner zijn dat mensen met een wat meer gesettelde relatie vreemdgaan. En dat is niet bepaald wat ik in mijn praktijk zie. Ik geef een voorbeeld.
Ze hebben twee kinderen van 3 en 5. Een derde koter is op komst. Zij zorgt voor de kinderen, hij is vooral bezig met z’n carrière. Maar ze zijn gelukkig! Totdat ze op een avond een berichtje op zijn telefoon ziet binnenkomen die de grond onder haar voeten wegslaat. Hé schat, ik mis je! ? Als ze hem ermee confronteert, ontkent hij meteen en wordt boos. Hij verwijt haar dat ze hem niet vertrouwt… Later die avond komt hij er schoorvoetend op terug: het is waar. Al een half jaar heeft hij een relatie met een collega. Ook seksueel. De vragen spoken door haar hoofd: ‘Hoe kan dit, wat is er misgegaan?’
Het is lastig om exacte gegevens te vinden over hoe vaak mensen vreemdgaan. Dat heeft onder meer te maken met wat je onder vreemdgaan verstaat. Is vreemdgaan ook (al) zoenen, of (online) porno bekijken? De een vindt van wel, de ander van niet. Er zijn onderzoeken die spreken van een kwart van alle mensen, andere onderzoeken stellen dat één derde van de mensen vreemdgaat. Feit is dat vreemdgaan één van de belangrijkste redenen is waarom veel stellen kiezen voor relatietherapie. De vraag: ‘Wat is er misgegaan?’ is dan een goede. Want ja, waarom gaan mensen vreemd?
(Lees verder onder de afbeelding)
Waarom gaan mensen vreemd?
De relatietherapeuten Luyens en Vansteenwegen (2009) noemen een aantal redenen waarom mensen vreemdgaan. In mijn ogen zijn dit de belangrijkste redenen:
- Iets missen in je relatie/bij de ander. Veel relaties worden na enkele jaren saai(er) en (meer) voorspelbaar. Mensen gaan dan vreemd vanuit een gemis in de relatie. Je kunt denken aan een gemis aan genegenheid, romantiek, seks of juist begrip of waardering. Vaak een gemis aan communicatie, ook. En niet zelden een hang naar avontuur en spanning (dat er eerder meer was maar nu niet meer).
- Een gemis bij jezelf. Denk aan een man van middelbare leeftijd, die bang is voor het ouder worden. Als hij dan een jongere vrouw ontmoet, geeft dit hem een jonger gevoel. Of neem een man die op reis gaat voor zijn werk, te veel drinkt en dan een ‘slippertje maakt’, soms meer dan eens. Dat is een teken van onvolwassen gedrag en je grenzen niet kunnen bewaken. Maar denk ook aan een vrouw die, vanuit eigen onzekerheid, snel gestreeld is door de aandacht van een collega. Waardoor ze langzaam maar zeker haar grenzen over gaat. Niet dat ze ontevreden is over haar relatie, maar zo’n affaire biedt haar iets waar zij behoefte aan heeft.
De kracht van verleiding
Naast deze twee redenen zie ik nog een belangrijke derde reden: de kracht van verleiding. Mensen zijn gevoelig voor verleiding en spanning. Dat zie je ook bij Temptation Island. Iedereen start aan dat ‘avontuur’ met de instelling: ik blijf overeind. Toch gaan veel stellen uiteindelijk voor de bijl. De kracht van verleiding wordt door veel mensen nog wel eens onderschat. Juist dat wat niet ‘mag’ kan zo verleidelijk zijn. En daardoor kan een ‘onschuldige flirt’ eindigen in een vertrouwensbreuk. Dat is dan ook de reden, dat vreemdgaan onder alle leeftijden voorkomt.
Ze kan zichzelf wel voor het hoofd slaan. De herinneringen aan de afgelopen jaren schieten in razend tempo door haar hoofd. Een druk leven. Zij vaak moe en het gevoel dat ze alleen nog maar goed was voor de seks. Zijn verwijten dat ze niet meer om hem gaf. Haar negatieve opmerkingen over zijn drukke bestaan. Het gebrek aan tijd samen. Ook zij was niet gelukkig…
(Lees verder onder de afbeelding)
Hij ging vreemd… wat nu?
Wat ik als relatietherapeut vaak hoor is de uitspraak: “Als ze me dat flikt, ben ik weg!”. Vaak zegt de omgeving dat ook, wanneer een stel in een vertrouwenscrisis zit door vreemdgaan. “Dat moet je écht niet pikken!” De werkelijkheid is echter, dat stellen die met vreemdgaan geconfronteerd worden vaak níét bij de ander weggaan. Ondanks eerdere uitspraken. Want je wilt het vreemdgaan niet, maar je wilt de ander ook niet verliezen. Datzelfde geldt vaak ook voor degene die is vreemdgegaan. Meer dan eens is vreemdgaan een wake-up-call voor de relatie. Zolang het vreemdgaan stiekem gebeurt, lijkt het nog wat op te leveren. Maar wanneer het uitkomt en dat leidt tot een crisis, leidt dat heel vaak tot een heroverweging van de relatie.
Hij genoot van het avontuur met zijn collega. Zij zag hem tenminste staan, ze waardeerde hem en gaf hem het gevoel begeerd te worden. Maar toen zijn partner er achter kwam en hem dwong om te kiezen, zag hij ook wat hij te verliezen had. Alles wat ze samen hadden opgebouwd, de pijn bij zijn kinderen. Het schudde hem wakker. Het feit dat ook zij in de spiegel durfde te kijken, hielp daarbij enorm.
Scherven lijmen met goud
Een aantal jaren geleden attendeerde een collega mij op de Japanse kunstvorm Kintsukuroi, waarbij een kom of vaas die op de grond gevallen is, hersteld wordt door de scherven te lijmen met goud. De breuklijnen worden niet gemaskeerd, maar door dit herstel is de vaas uiteindelijk vele malen mooier en kostbaarder dan hij daarvoor was. De moraal van dit verhaal? Ja, je kunt herstellen van vreemdgaan. Het kan er zelfs mooier door worden. Maar dan moet je er samen voor gaan. Er samen voor willen gaan.
“Het is nog maar een klein jaar geleden dat het vreemdgaan uitkwam, maar nu al hebben we een diepere relatie. Vroeger deelden we niets, nu wel. We hebben geleerd dat dat juist de kern is.”
Hoe kun je vreemdgaan voorkomen?
Minstens zo’n goede vraag is: kun je ervoor zorgen dat je niet vreemdgaat? Of dat je partner niet vreemdgaat? Niemand kan in de toekomst kijken en niemand krijgt garanties. Maar er zijn wel dingen die je kunt doen om vreemdgaan te voorkomen. Ik geef drie tips.
Tip één. Ooit las ik een verhaal in ‘Het Beste’ over een zakenman op een eiland in de stille Oceaan. Daar was het gebruikelijk om een bruidsschat te betalen voor je vrouw. Meestal betaalde je twee tot drie koeien voor een vrouw. Op zekere dag was er een zakenman, Johnny, die maar liefst acht koeien ‘neertelde’ voor een mooi maar onopvallend meisje. Het was een daad van liefde: hij wilde namelijk een vrouw van acht koeien. Zoveel was zij hem waard. Die daad maakte haar tot een stralende vrouw. De les die je uit dit verhaal kunt trekken is: wat je in je partner investeert, bepaalt hoe je partner over zichzelf denkt en voelt. En dus ook wat je in je relatie terugkrijgt.
(Lees verder onder de afbeelding)
Maak tijd voor elkaar
Tip twee. Geef, zéker als je een druk leven hebt, je relatie structureel aandacht. In het begin van je relatie is die aandacht er wel. Maar naarmate je langer bij elkaar bent, gaat de aanwezigheid van de ander steeds normaler voelen. En neemt de aandacht voor elkaar af. Zorg er daarom voor dat je minimaal één avond in de week een lege agenda hebt, zodat je tijd met elkaar kunt doorbrengen. Dan hoef je niet aan grote dingen te denken. Ga gewoon samen iets leuks doen; iets waar je allebei van geniet.
Geef wat de ander nodig heeft
Tip drie. Je kent ze vast wel, de ‘Liefde is…’-cartoons. Ik zou zeggen: ‘Liefde is… je liefde tonen op de manier die de ander nodig heeft’. Dat vraagt van je dat je onderzoekend en nieuwsgierig bent naar wat de ander nodig heeft. En dat je je best doet om daaraan tegemoet te komen. (Om je hierbij op weg te helpen, kun je eens op Liefdestalen.nl kijken. Je kunt er via een testje achter komen wat jullie ‘liefdestaal’ is. ) Het leuke is dat, wanneer je de ander gaat geven wat hij of zij nodig heeft, je vaak terugkrijgt wat jijzelf verlangt en nodig hebt. Dit ligt in het verlengde van tip één. Als jij jouw partner laat stralen, wil hij of zij jou ook laten stralen. (Zo niet, dan kun je toch trots op jezelf zijn, want dan geef jij het goede voorbeeld.)
Samengevat kun je zeggen dat vreemdgaan vaak een gemis aanwijst. Het is een signaal dat er iets fundamenteels mist. Iets wat aandacht nodig heeft. Het is goed om daar alert op te zijn, naar jezelf toe en ten aanzien van je relatie. Omdat ook een gesettelde relatie geen garanties biedt.
Ferdinand Bijzet
Ferdinand Bijzet (1976) is relatie- en gezinstherapeut. Hij ontwikkelde het online-programma SAMEN, voor stellen in een vertrouwenscrisis door vreemdgaan. In de jaren ’90 volgde hij hbo-opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening in Zwolle. Na meerdere jaren werkzaam te zijn geweest in het maatschappelijk werk en de GGZ, startte hij een opleiding tot systeemtherapeut die hij in 2010 afrondde op het thema ‘herstel van vertrouwen na vreemdgaan’. Hij specialiseerde zich in de Ervaringsgerichte Psychosociale Therapie en de Gestalt-gezinstherapie. In de afgelopen jaren gaf Ferdinand tal van lezingen, workshops en trainingen aan stellen en professionals. Naast zijn eigen praktijk op het gebied van relatieherstel is hij eigenaar/directeur van het Kempler Instituut Nederland, een opleidingsinstituut voor relatie- en gezinstherapeuten.
Als mijn partner vreemd zou gaan zou ik het gesprek aangaan. Niet boos worden, ook niet zeggen dat ze meteen moet stoppen met haar “lover”, maar ontdekken wat haar er toe heeft gebracht. Als ze meer ruimte in haar relatie nodig heeft kan ze die krijgen. Een mens is geen bezit van de ander. Wellicht zou ik me die ruimte ook aanmeten zonder onze relatie te beschadigen of te beëindigen.
Wat een rare gedachte gang. Dus gewoon maar laten gaan? Nee met die ruimte kunnen de meeste mensen helemaal niet omgaan. Een relatie is meer dan houden van en seks, zodra je over gaat tot kinderen heb je een verantwoordelijkheid. En die verantwoordelijkheid betekend dat je het beste doet voor de ontwikkeling van het kind(eren). Vreemdgaan terwijl je kinderen hebt is het meest egoïstische wat je maar kan doen. En er zijn voldoende redenen voor, maar geen één is er goed.
In het algemeen is het logisch als de partner ontdekt dat zijn/haar partner vreemdgaat. De keuze valt bij de partner die juist onschuldig is om te overwegen of de partner wel verder wil gaan of niet. Wat betreft Nick zegt, het is inderdaad je eigen verantwoordelijkheid van de keuzes en acties die je maakt/ doet, en soms vergeet je zelf je grenzen daarin en gaat het je te makkelijk af, eigenlijk moet je altijd 2 keer nadenken voordat je iets doet, omdat de eerste keer een ja zal zijn en de tweede een twijfel meestal. Het vreemdgaan hoort een les te zijn voor diegene, en het is wel van belang dat je er van leert, anders zul je de fout snel weer opnieuw maken en haal je er steeds niks uit en verdoe je alleen je tijd aan iets waar je diep van binnen niet oprechte waarde aan hecht.
Wat ik dit jaar mee heb gemaakt is wel heel Heftig. Ik rij in de auto van mijn man en toevallig kreeg ik naar gevoel.Om achter in zijn bak te kijken wat vind ik daar wel dertig condooms .Wauw..dat is heel erg schrikken en shock. Met hem in gesprek gegaan waarom hij condooms in zijn auto heeft. Zegt hij met zijn leugens die zijn voor jouw ik wist niet wat me over kwam.
Hij bleef volhouden dat hij niks heeft gedaan. Nou sla me dood hoe dom en narcist id deze achterlijk man.Ik heb ook geen vertrouwen meer in hem en ik kan niet mee leven met zo”n achterlijke man nog liegen ook .En niet eerlijk over praten. Ik vind als je niet van iemand hou zeg het ook eerlijk dan kan je nog beter en redelijk uit elkaar gaan. Al doet het pijn dan maar pijn dan dat hij honderd vrouwen met hun vreemd gaat volgens mij gaat hij al jaren vreemd zonder dat ik het weet.
Hij snoep van twee kanten. Ik vind het heel erg pijnlijk dat je eigen man jaren mee leeft en wordt door een zoiets kapot gemaakt. Ik ben niet gelukkig en vooral het vertrouwen is er niet meer…pffffff
er is nooit een sorry voor vreemdgaan.
Uiteindelijk betaald iedereen een hoge prijs,omdat de natuurwetten harde straffen voorschrijft,omdat wie ook vreemdgaat verraad de liefde van de ander.Zeg het voor je iets doet,dan geef je de andere de kans om te vragen waar het mis gaat.En dat is alles
Inderdaad Luigi, het verraad is het ergste, niet de daad zelf.
ik was gisteren bij mijn vriend. wij praatte toen echt over verloven, trouwen en kinderen. bijna aan het einde van de avond ging ik door zijn snapchat en zie ik dat hij met vele andere meisjes praat. recente gesprekken heeft. ik heb berichten langs zien komen zoals als je nog een keer in de buurt bent bericht me even, (dat meisje was in de buurt maar liet niets weten, maar door haar loctaie, sprak hij haar aan van he je zou me nog laten weten dat je in de buurt bent). ook zag ik dingen zoals memos die werden verstuurd van hey babe of kom bellen in de tijd dat wij in een relatie zitten. in confroteer hem hiermee en hij vind maar dat ik me eigen aanstel en dat ik overdrijf. maar als ik vroeg hoe hij het zou vinden zei die dat hij het wel erg zou vinden, maar plakt hij er nog wel achter dat hij zichzelf zou vergeven. ik denk persoonlijk dat hij dit zei puur om zich zelf goed te praten. hij gaf ook aan van je moet blij zijn dat je alleen dit ziet het was eerst nog erger. toen brak ik helemaal. hij was dus vanaf het begin mij gewoon niet serieus! ik heb het toen uitgemaakt. en ben na huis gegaab. hij bleef maar bellen appe maar ik antw niet.later heb ik weer uitgelegd waarom hij me heeft gekwetst toen gaf hij aan dat hij alleen mij wilde en niemand anders. maar ik geloof er niets meer van. ik heb een sterk karakter en als je me belazerd of bedriegt om kleine dingen zoals dit die je makkelijk had kunnen voorkomen. like wat heb ik je niet kunnen geven wat hun wel gaven. ik gaf volle aandacht aan hem tijd alles. ik gaf 100 procent. als ik dan 50 terug krijg geef ik 0 simpel
Als iemand vreemd gaat, is er iets kapot wat volgens mij nooit meer (helemaal) goed komt. Het verraad en het liegen vind ik het ergste wat er is, niet het feit dat een partner met een ander naar bed is geweest. Als je je relatie saai vind kun je er beter over praten, misschien kom je er achter dat de ander best open-minded kan zijn op seksueel gebied. Je kunt er allebei veel aan hebben door een (paar) keer met een ander het bed te delen: belangrijk is wel dat je goed met elkaar afspreekt wat wel en niet ok is. Stiekem gedoe komt altijd uit en dan is het te laat om er nog aan te werken. Vreemdgaan is wel een perfecte manier om van je partner af te komen als je het echt helemaal niet meer ziet zitten, maar een beetje onvolwassen is het wel. Rond het dan gewoon eerst af met je huidige partner, als je daar stoer genoeg voor bent.