Is vrije partnerkeuze wel zo’n goed idee?

Deze week staat op De Grote Vragen in het teken van liefde, relaties en seks. In het vrije, westerse land waarin we wonen zijn relaties bijna altijd vrijwillig aangegaan. We mogen zelf onze partner kiezen en daar zijn we maar wát blij mee. Maar is die vrije partnerkeuze eigenlijk wel zo’n goed idee? Is het niet veel beter om anderen, mensen die ons goed kennen, te laten meebeslissen over onze partner? Cors Visser, godsdienstsocioloog en directeur van ForumC, zet de voordelen van een gearrangeerde relatie op een rij.

Het zal niet veel mensen zijn ontgaan: morgen trouwen Harry en Meghan. Een soort sprookjeshuwelijk tussen een prins en een actrice. Voor zover we kunnen nagaan hebben ze helemaal zelf voor elkaar gekozen. Je eigen partner kiezen is in onze tijd en cultuur de normaalste zaak van de wereld. Toch is het niet zo heel lang geleden dat koninklijke huwelijken gearrangeerd werden. Zo werd de vader van Harry, prins Charles, gekoppeld aan Lady Di (Diana Spencer). En dat, terwijl hij al sinds zijn jeugd verliefd was op zijn huidige vrouw, Camilla Parker Bowles.

Ver-van-ons-bed-show

Uithuwelijken is voor de meesten van ons een ver-van-ons-bed-show. We kennen het vooral van tv-series als ‘The Big Bang Theory’. Daarin wordt de uit India afkomstige Raj constant achtervolgd door zijn ouders, die hem willen koppelen aan een lief, betrouwbaar, maar vooral Indiaas meisje. Want zo’n Amerikaanse griet, nee, dat kan toch écht niet. Grappig, vinden we. Minder grappig zijn de lotgevallen van de 19-jarig Soedanese Noura Hussein. Ze is ter dood veroordeeld nadat ze haar neef, met wie ze gedwongen trouwde, doodstak toen hij haar probeerde te verkrachten. De rechtbank veegde noodweer van tafel, want volgens de Soedanese wet had haar man recht op seks.

Lees ook: Is elkaar beminnen hetzelfde als goede seks?

Prins Harry en Meghan Markle kozen zelf voor elkaar. Maar nog niet zo lang geleden werden tal van koninklijke huwelijken in Europa gearrangeerd.

Een soort blind dates

Zomaar wat associaties die je met een gearrangeerd/gedwongen huwelijk kunt hebben. Daar kan immers niets goeds van komen, zeggen we al snel. Het is toch achterlijk als je niet zelf je partner kunt kiezen? Waarom zouden je ouders, of wie dan ook, dat voor jou moeten doen? Je moet toch zelf leren kiezen in het leven? En liefde laat zich toch niet organiseren? Trouwens, is met zo’n gearrangeerd huwelijk de kans niet levensgroot dat vrouwen het slachtoffer zijn?

Begrijpelijke argumenten, maar… is vrije partnerkeuze dan wél een goed idee? Hoeveel relaties lopen niet op de klippen? Vaak voorafgegaan door ruzies, verwijten en pijn? Om nog maar te zwijgen van de gekwetstheid die kinderen kunnen oplopen door een scheiding van de ouders. Dat maakt de vraag of vrije partnerkeuze wel zo’n goed idee is, al behoorlijk minder raar. In een heel aantal landen en culturen vindt uithuwelijken plaats. Denk aan China, Japan, India, Korea en in sommige Afrikaanse landen. Dat is écht niet per se gedwongen. Er zijn bijvoorbeeld varianten waarbij mensen aan elkaar worden voorgesteld en ja of nee kunnen zeggen. Een soort blind dates dus.

Zeven argumenten

Kortom, zijn er argumenten te bedenken waarom we in Nederland eens zouden moeten nadenken over de vraag of een gearrangeerde relatie niet beter is dan een relatie gebaseerd op ‘vrijheid’ en ‘liefde’? Ik denk het wel. Ik geef er zeven:

1. We kiezen niet goed. Dat blijkt uit de echtscheidingscijfers van het CBS. Zo’n 40% van de huwelijken strandt momenteel. Dat is exclusief de verbroken geregistreerde partnerschappen. Reken je die mee, dan gaat het om een hoger percentage.

2. Een scheiding kost veel. De maatschappelijke kosten van echtscheidingen worden becijferd op minimaal 1 miljard euro per jaar. In geld. Dus nog los van de problemen waar kinderen van gescheiden ouders (dat zijn er zo’n 50.000 tot 60.000 per jaar) tegenaan lopen. Vaak maakt een scheiding meer kapot dan de ouders lief is.

3. Relaties aangaan veroorzaakt stress. In deze tijd lijkt het ‘wensenlijstje’ van jonge mensen ten aanzien van een partner hoger dan vroeger. Dus zijn jonge mensen sneller veroordeeld tot datingsites en -apps. Ook online is het een hele opgave is om iemand te vinden die aan jouw ‘eisenpakket’ voldoet. Stress dus. Ook het (nog) níét hebben van een relatie verlaagt voor veel mensen het levensgeluk. Wat opnieuw geldt bij een (nog) niet vervulde kinderwens. En dat allemaal vanwege wel érg hoge verwachtingen van een relatie.

4. Een relatie is hard werken. “Verliefdheid is veel leuker…”, zong Guus Meeuwis al in 1996. En zo is het. Bij iemand blijven is altijd hard werken. Verliefdheid en liefde kunnen het makkelijker en aangenamer maken. Maar je zult altijd moeten investeren om bij iemand te kunnen blijven. Daar verandert vrije partnerkeuze niets aan.

5. Commitment is essentieel. Ouderwets gezegd: trouw. Want hoe vaak hoor je niet: “We zijn uit elkaar gegroeid”. “De liefde is over.” “Het werkt niet meer.” Daarmee gaan mensen voorbij aan het feit dat, voor een duurzame relatie, trouw zijn essentieel is. Het is geen optie, het hoort erbij. Ook hier geldt: liefde is mooi, maar lost geen problemen op.

6. Kiezen met het hoofd leidt vaker tot succesvolle relaties. Verliefdheid en passie zijn geen goede graadmeters voor een duurzame relatie. Dus wie kiest puur op gevoel, of op basis van de ‘lagere lichaamsdelen’, loopt meer kans om een ‘verkeerde’ keus te maken.

7. Je ouders (of opvoeders) kennen jou over het algemeen het best. Zij hebben jouw hele levensloop meegemaakt, ze kennen je karakter en hebben uitgebreid kunnen analyseren hoe jij op dingen reageert. Ze weten dus waar je bij gebaat bent. Is het daarom niet logisch dat zij beter kunnen bepalen welke partner bij jou past dan jijzelf?

Misschien ook interessant: Vreemdgaan, ben jij sterk of ga je voor de bijl?

Er is wat voor te zeggen om ook in Nederland terug te gaan naar relaties die (mede) bepaald worden door ouders, familie en vrienden, schrijft Cors Visser.

Ruimte om ja of nee te zeggen

Dus misschien moet het maar gewoon; teruggaan naar het gearrangeerde huwelijk. Dat hoeft natuurlijk helemaal niet in een gedwongen variant. Zoiets kan in een ongedwongen sfeer op basis van advies van je ouders, broers en/of zussen en een aantal goede vrienden. Waarbij jij de ruimte hebt om ja of nee te zeggen. Het zou uiterst interessante dates op kunnen leveren! Cijfers hierover zijn er natuurlijk niet, tenminste, niet in Nederland. En het is niet helemaal eerlijk om echtscheidingscijfers van het platteland van China te vergelijken met de Nederlandse cijfers. Maar toch…

Scheidingen hebben vaak grote impact. En een echtscheidingspercentage van 40%… is dat niet veel te hoog? Alleen al om die reden zouden gearrangeerde relaties het overwegen waard zijn. Misschien is dit wel hét antwoord op de behoefte aan commitment, trouw en échte relaties. Wat vind jij? Reageer hieronder of op Facebook!